Het KNMO congres dat zaterdag 7 december 2019 plaats vond in De “Witte” Bergen te Eemnes, trok de kaart van diversiteit en inclusiviteit. Tijdens een druk bijgewoonde openingssessie nam Mvr Ank Bijleveld (minister van defensie) het woord. Het verbinden van de professionele kant van de maatschappij (defensie met haar militaire muziekkorpsen) en de amateur muzieksector (130.000 beoefenaars) wordt door haar naar waarde geschat. Bovendien is diversiteit en het streven naar een inclusieve cultuur, ook bij defensie een hot item. Haar liefde voor de plaatselijke muziekvereniging stak ze niet onder stoelen of banken en voor haar is het duidelijk: muziek verbindt! Meer dan redenen genoeg om aanwezig te zijn op het congres.
Diversiteit gaat breder dan enkel de verhouding tussen man / vrouw. Zo zijn ook leeftijd, beperkingen, geaardheid en culturele achtergrond belangrijke factoren. Volgens Bijleveld heerst er ook een misvatting rond uniformiteit. Het uniform is de kracht van het collectief dat ruimte geeft aan mensen. Tekorten worden door elkaars talenten gecompenseerd en samen tillen we het team naar een hoger niveau. Als je je niet open stelt voor diversiteit, loop je kansen mis. Diverse obstakels moeten worden overwonnen. 1. Vaak mist men maatwerk in de aanpak. 2. Volwaardigheid. 3. Organisatie gedragen voor & door mensen. 4. Onbekend maakt onbemind. 5. Selectie commissies zijn vaak éénzijdig samen gesteld. 6. Herkennen van talent. 7. Diversiteit zichtbaar maken. Woorden zijn belangrijk maar ook symbolen doen er toe in de boodschap die je uitdraagt. Defensie wil dat iedereen gewaardeerd wordt en een bijdrage kan leveren ongeacht zijn (diverse) zijn. Een divers team = een sterk team, de minister gaf een klare kijk en een glashelder betoog (!)
Esther Primowees – Van Dam van de Stichting Philiadelphia Zorg, getuigde over het mooi verhaal dat Slag & Vlag geworden is. In korte tijd werden diverse groepen opgestart, verspreid over het hele land (ook dat is reeds een verbinding op zich). De wisselwerking tussen de nieuwe groep en het bestaande muziekkorps is een verrijking voor beide partijen. Het is bovenal een samenwerking tussen korpsen, tussen bestuurders en leden, vrijwilligers, Handicap NL en Philiadelphia en ook andere zorgaanbieders. Ook de gemeentelijke overheden verlenen steun. Aanvankelijk werd er gestart bij showkorpsen maar inmiddels verbindt het initiatief ook korpsen met andere bezettingen zoals harmonie en brassband.
In 2021 viert het WMC Kerkrade haar 70 jaar bestaan. Tevens is het 20 jaar geleden dat men het oude stadion inruilde voor het Parkstad Limburg Stadion (Roda JC). Henk Smit (artistiek manager mars, show & percussie WMC) onderstreepte het belang dat het Wereld Muziek Concours hecht aan het verbinden van diverse culturen in de wereld. Honorary Invitiations (eervolle uitnodigingen) worden uitgereikt aan personen, organisaties en muziekverenigingen. Niet enkel omwille van hun kwaliteit maar ook op basis van hun bijzondere eigenheid. (Zie ook WMC persbericht op deze site)
In de namiddag volgden wij de sessie rond diversiteit die verzorgd werd door Erika Bijlsma en Matthijs Beerepoot (specialist cultuurparticipatie LKCA). Waarom zou je als vereniging veranderen? Financieel voordeel, inspelen op vergrijzing, een teruglopend ledenaantal en inspelen op vragen vanuit de overheid noopt ons tot actie. Met actuele voorbeelden maakten we kennis met het model van een open vereniging. En die heeft een open houding, is maatschappelijk betrokken, buurtgericht, ondernemend en stelt zich open voor het aangaan van samenwerkingen. Het thema “De Inclusieve Vereniging / waarom & hoe?” werd niet enkel als éénrichtingsverkeer (power point presentatie) behandeld. Matthijs en Erika zetten de deelnemers (uit organisaties en verenigingen) meteen aan het werk. Tijdens workshops kropen de deelnemers in de huid van Youssef, een 16-jarige vluchteling, Linda het meisje met een fysieke beperking en andere mensen. Ik had het gevoel dat deze sessie veel langer mocht duren en we midden in het programma halt hielden. Wel werden we actief betrokken. Boeiend!
Het KNMO congres werd afgesloten met het Lagerhuis. Stellingen worden geponeerd en de deelnemer kiest een kant. Ben je het eens of oneens met de stelling? Overlopen mag en moderator Amin Michel jaagde op argumenten, achtergronden en diverse visies. Nederlanders zijn mondig, recht voor de raap en veel directer dan wij Vlamingen. De aangereikte stellingnames zorgden dan ook voor actief denkwerk, boeiende discussies en een leerzame verrijking.
Het realiseren van een inclusieve muziekvereniging is geen makkelijke oefening. Alle gegadigden ongeacht hun geaardheid, genderidentiteit, leeftijd, beperkingen of culturele achtergrond moeten de weg kunnen vinden naar de korpsen. Iedereen moet zich gewaardeerd voelen en zijn/haar talenten kunnen ontplooien.
Dit congres gaf geen pasklaar antwoord noch een te volgen draaiboek. De KNMO opende de vizieren, zette iedereen aan het denken en liet iedereen in zijn waarde. Ook wij trokken huiswaarts met een koffer vol inspiratie.
tekst: Geert Vanmaeckelberghe
